37 Βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ κατέθεσαν ερώτηση προς το Υπουργό Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων, με πρωτοβουλία του Βουλευτή Α’ Ανατολικής Αττικής, Αθανασίου Αθανάσιο και συνυπογραφή της Ολυμπίας Τελιγιορίδου με θέμα: «Καταχρηστική άρνηση απονομής σύνταξης».
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:
Αθήνα, 16 Σεπτεμβρίου 2022
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων
ΘΕΜΑ: «Καταχρηστική άρνηση απονομής σύνταξης»
Με βάση όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας για το εδώ και μήνες πολυδιαφημιζόμενο “μίνι ασφαλιστικό” της κυβέρνησης ισχυριζόμαστε ότι η κατάσταση είναι άκρως ανησυχητική. Οι αόριστες εξαγγελίες για παραγραφή οφειλών μετά τη δεκαετία, αρχικά έδωσαν ελπίδες οικονομικής ανάσας στους οφειλέτες του ΕΦΚΑ. Στη συνέχεια, όμως, αποδείχτηκαν γράμμα κενό περιεχομένου, αφού η προϋπόθεση “να μην έχουν βεβαιωθεί οι οφειλές” αφορά ελάχιστους (αναρωτιόμαστε ποιους…).
Τα στοιχεία που παραθέτει σε άρθρο του, ο Οικονομικός Ταχυδρόμος, δείχνουν το τεράστιο μέγεθος του οικονομικού και κοινωνικού προβλήματος: 536.118 ασφαλισμένοι του πρώην ΟΑΕΕ, στις 31/3/2022, είχαν συνολικό ποσό οφειλής 12.884.906.493 ευρώ!
Από το ιλιγγιώδες αυτό ποσό, με μια απλή διαίρεση, προκύπτει ότι σε κάθε ασφαλισμένο αντιστοιχεί οφειλή 24.033 ευρώ, δηλαδή οφειλή που υπερβαίνει το όριο των 20.000, ώστε να έχει δικαίωμα να καταθέσει ο ασφαλισμένος τα δικαιολογητικά του για συνταξιοδότηση, ακόμα κι αν έχει πληρώσει εισφορές δεκαετιών.
Από τα προηγούμενα, είναι προφανές ότι η αύξηση της πάγιας ρύθμισης από 12 σε 24 δόσεις είναι αδύνατον να λύσει το πρόβλημα, αφού οι δόσεις θα είναι απαγορευτικές για την πλειοψηφία των ασφαλισμένων που εδώ και πάνω από 12 χρόνια βιώνουν μείωση έως και μηδενισμό των εισοδημάτων τους, ενώ τα πάγια έξοδά τους έχουν αυξηθεί. Μόνο μια νέα ρύθμιση σε 120 (+) δόσεις, με γενναίο κούρεμα τόκων και προσαυξήσεων μπορεί, αφ’ ενός να τονώσει τις εισπράξεις ασφαλιστικών ταμείων και δημοσίου κι αφ’ ετέρου να δώσει ανάσα στην αγορά. Την πρόταση αυτή έχουν καταθέσει κατ’ επανάληψη και θεσμικοί φορείς των ελευθέρων επαγγελματιών, έχοντας ως υπαρκτό παράδειγμα το νόμο 4611/2019, με τον οποίο είχε δοθεί δυνατότητα ρύθμισης σε 120 δόσεις των οφειλών σε Ασφαλιστικά Ταμεία και την Φορολογική Διοίκηση.
Σημειώνουμε ότι με το νομοσχέδιο “Μείωση ΕΝ.Φ.Ι.Α. και βελτιώσεις στη ρύθμιση οφειλών προς τη Φορολογική Διοίκηση του ν. 4611/2019 (Α’ 73) και άλλες διατάξεις” (ν. 4621 – ΦΕΚ 128 A’/31.07.2019) θεσπίσατε σειρά ευνοϊκών διατάξεων για τις οφειλές νομικών προσώπων προς την φορολογική διοίκηση, τροποποιώντας διατάξεις του 4611/2019. Μεταξύ αυτών, με αναδρομική ισχύ, παρέχεται η δυνατότητα σε οποιοδήποτε στάδιο της ρύθμισης, επιλογής εφάπαξ εξόφλησης του υπολοίπου αριθμού των δόσεων των ρυθμιζόμενων οφειλών, με ταυτόχρονη απαλλαγή επί του εναπομείναντος ποσού των προσαυξήσεων και τόκων εκπρόθεσμης καταβολής. Οι νέες διατάξεις όμως αφήνουν απ’ έξω τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που δεν είναι νομικά πρόσωπα, με συνέπεια να δημιουργούνται συνθήκες άνισης μεταχείρισης και αθέμιτου ανταγωνισμού μεταξύ επιχειρήσεων ίδιας ή συναφούς δραστηριότητας.
Επανερχόμαστε στο μεγάλο κοινωνικό πρόβλημα που αποτελεί την ντροπή του ασφαλιστικού μας, καθώς καταργεί κάθε νομική έννοια αναλογικότητας, λογικής και ηθικής. Αναφερόμαστε στις πάνω από εκατό χιλιάδες (100.000+) ασφαλισμένων του πρώην ΟΑΕΕ, σύμφωνα με τους πλέον μετριοπαθείς υπολογισμούς, που επειδή οι οφειλές τους υπερβαίνουν το αυθαίρετο όριο των 20.000, δεν μπορούν να πάρουν σύνταξη εάν δεν καταβάλουν εφάπαξ το υπερβάλλον ποσό εντός διμήνου, παρά την οικονομική δυσπραγία δώδεκα και πλέον ετών που έχει εξανεμίσει τις όποιες αποταμιεύσεις τους.
Αυτοί βρίσκονται αντιμέτωποι με μια σειρά κινδύνων:
1) Να χάσουν το συνταξιοδοτικό τους εισόδημα σε μια ηλικία που δεν μπορούν να το αναπληρώσουν με την εργασία τους
2) Το κράτος κυριολεκτικά να κλέβει τις εισφορές που είχαν καταβάλει επί δεκαετίες, αν και σύμφωνα με αποφάσεις Διεθνών Δικαστηρίων, αυτές αποτελούν “περιουσιακά τους δικαιώματα”
3) Να συνεχιστούν τα αναγκαστικά μέτρα είσπραξης, σε βάρος των ιδίων ή/και των κληρονόμων τους
4) Να έχουν περιορισμένη πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας και, ειδικότερα, πρόσβαση μόνο στις παροχές υγείας πρόνοιας, αντί των παροχών υγείας του ασφαλιστικού τους φορέα
5) Να βρεθούν σε κίνδυνο επιβίωσης, στερούμενοι στοιχειωδών πόρων διαβίωσης
Για το συγκεκριμένο κοινωνικό πρόβλημα, έπειτα από πιέσεις ελευθέρων επαγγελματιών, υπήρξαν ερωτήσεις δημοσιογράφων σε γνωστά ΜΜΕ, με τον αρμόδιο υπουργό είτε να υπεκφεύγει, είτε να θέτει ζήτημα κατάρρευσης του ασφαλιστικού συστήματος, κάτι που φυσικά δεν ισχύει όπως απέδειξε η εφαρμογή των νόμων 4331/2015 και 4611/2019, με τους οποίους το ασφαλιστικό σύστημα αύξησε τα έσοδά του. Ομοίως, η παλαιότερη πρόταση της ΕΣΕΕ για διαγραφή οφειλών με επιλογή του ασφαλισμένου και αντίστοιχη διαγραφή ασφαλιστικού χρόνου, πρόταση που προφανώς δεν θέτει σε κίνδυνο το ασφαλιστικό σύστημα. Επίσης, από το πλέγμα προτάσεων του Συνηγόρου του Πολίτη, οι οποίες μπορούν να λειτουργήσουν είτε αυτόνομα, είτε συνδυαστικά, επιγραμματικά αναφέρουμε:
1) Με επιλογή του ασφαλισμένου διαγραφή οφειλών και αντίστοιχη διαγραφή ασφαλιστικού χρόνου
2) Να δίνεται η δυνατότητα ο κατά περίπτωση ανεξόφλητος και ο εξοφλημένος ασφαλιστικός χρόνος να επανυπολογίζονται µε αναγωγή των ποσών εισφορών που έχει πράγματι καταβάλει ο ελεύθερος επαγγελματίας στην κατώτατη ασφαλιστική κατηγορία του ΦΚΑ όπου ανήκε
3) Να αυξηθεί το όριο του ποσού οφειλών που δύναται να παρακρατηθεί από ή να συμψηφισθεί µε δικαιούμενα ποσά συντάξεων στο ύψος των 45.000 ευρώ
4) Να καταστεί νομικά δυνατό, εφόσον ο υποψήφιος συνταξιούχος το αιτηθεί να εντάσσεται σε καθεστώς προοδευτικού συμψηφισμού της οφειλής του µε τα καταβλητέα αναδρομικά και μελλοντικά ποσά συντάξεών του και χωρίς ανώτατο όριο
Κατόπιν όλων αυτών,
Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:
1) Σε ποιες ενέργειες θα προβεί ώστε να δοθεί λύση στο τεράστιο κοινωνικό πρόβλημα των ομήρων συνταξιοδότησης λόγω ύψους οφειλών, των ασφαλισμένων του πρώην ΟΑΕΕ
2) Σε ποιες ενέργειες θα προβεί ώστε να υπάρξει δυνατότητα ένταξης σε ρύθμιση του ιλιγγιώδους ποσού οφειλών προς τον τέως ΟΑΕΕ;
3) Σε ποιες ενέργειες θα προβεί προκειμένου οι ευνοϊκές διατάξεις του νόμου 4621/2019, να ισχύσουν και για τα φυσικά πρόσωπα, είτε είναι αυτοαπασχολούμενοι, είτε ασκούν ελεύθερο επάγγελμα;
4) Οι ανωτέρω διατάξεις θα επεκταθούν και για τις ρυθμίσεις οφειλών προς Ασφαλιστικά Ταμεία, του ίδιου νόμου (4611/2019);
Οι Ερωτώντες Βουλευτές
Αθανασίου (Νάσος) Αθανάσιος
Αλεξιάδης Τρύφων
Αναγνωστοπούλου Αθανασία (Σία)
Αυλωνίτης Αλέξανδρος – Χρήστος
Βαγενά Άννα
Βαρδάκης Σωκράτης
Βαρεμένος Γεώργιος
Βέττα Καλλιόπη
Γκιόλας Ιωάννης
Δρίτσας Θεόδωρος
Ηγουμενίδης Νικόλαος
Θραψανιώτης Εμμανουήλ
Κασιμάτη Ειρήνη (Νίνα)
Καφαντάρη Χαρούλα (Χαρά)
Λάππας Σπυρίδωνας
Μάλαμα Κυριακή
Μάρκου Κωνσταντίνος
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μπουρνούς Ιωάννης
Μωραΐτης Αθανάσιος (Θάνος)
Νοτοπούλου Αικατερίνη (Κατερίνα)
Ξανθόπουλος Θεόφιλος
Παπαδόπουλος Αθανάσιος (Σάκης)
Παπαηλιού Γεώργιος
Παπανάτσιου Αικατερίνη
Πούλου Παναγιού (Γιώτα)
Ραγκούσης Ιωάννης
Σαρακιώτης Ιωάννης
Σκουρολιάκος Παναγιώτης (Πάνος)
Συρμαλένιος Νικόλαος
Τελιγιορίδου Ολυμπία
Τριανταφυλλίδης Αλέξανδρος (Αλέκος)
Φάμελλος Σωκράτης
Φίλης Νικόλαος
Φωτίου Θεανώ
Χαρίτου Δημήτριος (Τάκης)
Χατζηγιαννάκης Μιλτιάδης
Ψυχογιός Γεώργιος
