Ομιλία Ολυμπίας Τελιγιορίδου στην Ολομέλεια της Βουλής στη συζήτηση του Σ/Ν του Υπουργείου Εξωτερικών «Οργάνωση και λειτουργία Υπουργείου Εξωτερικών, Συμβούλιο Απόδημου Ελληνισμού και ρύθμιση θεμάτων διεθνούς αναπτυξιακής συνεργασίας και ανθρωπιστικής βοήθειας».
«Κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Η περίοδος που διανύουμε έθεσε όλα τα κράτη και όλους τους λαούς μπροστά σε μια νέα πραγματικότητα, όπως απέδειξε η υγειονομική κρίση, που δεν περιορίζεται στα σύνορα. Την ίδια ώρα η χώρα μας έχει να αντιμετωπίσει επιπτώσεις αυτής της πανδημίας οικονομικές και κοινωνικές, τη κλιματική αλλαγή, την προσφυγική κρίση και επίσης τις διαρκείς και εντεινόμενες προκλήσεις από την πλευρά της Τουρκίας.
Σε μια εποχή λοιπόν που η γεωπολιτική σταθερότητα αποτελεί το ζητούμενο και σε περιφερειακό και σε διεθνές επίπεδο, οφείλουμε σαν μια σύγχρονη δημοκρατική χώρα, να αναδείξουμε τις δικές μας προτεραιότητες:
- για την υπεράσπιση της εθνικής μας ασφάλειας με σεβασμό πάντα στο Διεθνές Δίκαιο,
- με την ενδυνάμωση του διαλόγου, της συνεργασίας και της φιλίας με τους άλλους λαούς
- και με την συνεχή προσπάθεια για την αναβάθμιση του ρόλου της χώρας μας σαν δύναμη σταθερότητας, ειρήνης και αλληλεγγύης και στη Μεσόγειο και στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και διεθνώς.
Στο πλαίσιο αυτό ο νέος οργανισμός του Υπουργείου Εξωτερικών θα πρέπει να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες προκλήσεις και να απελευθερώνει τις δυνατότητες της χώρας δίνοντας σε όσους υπηρετούν την εξωτερική πολιτική της χώρας τους πόρους, τα μέσα αλλά και τους μηχανισμούς για την επιτυχή έκβαση αυτής της προσπάθειας.
Η αλλαγή λοιπόν του οργανισμού στο Υπουργείο Εξωτερικών είναι μία ευκαιρία ώστε να υπάρξει σχεδιασμός με μία οργανωτική δομή που θα συμβάλλει σε μία αποτελεσματικότερη διοικητική λειτουργία και στην στήριξη των ανθρώπων που την υπηρετούν.
Όλοι γνωρίζουμε και όλοι συμφωνούμε ότι το Υπουργείο Εξωτερικών είναι το Υπουργείο πρώτης γραμμής για την προώθηση των εθνικών συμφερόντων και για την εικόνα της χώρας μας. Αυτό όμως απαιτεί πρώτα από όλα την βελτίωση της λειτουργίας, την βελτίωση της στελέχωσης των γενικών προξενείων, των προξενείων, των προξενικών αρχών όπως έχει επισημάνει και η Ένωση των διπλωματικών υπαλλήλων.
Η μείωση των οργανικών θέσεων των διπλωματών δεν είναι μία καλή εξέλιξη. Αντί σε αυτήν την κρίσιμη εποχή να συμβάλουμε στην κάλυψη των οργανικών θέσεων, έστω και σταδιακά, έρχεται η κυβέρνηση και καταργεί 120 θέσεις από αυτές, θέτοντας σε κίνδυνο την αναγκαία μελλοντική στελέχωση. Χρειάζεται να υπάρξει η αύξηση του προσωπικού και ταυτόχρονα ο εκσυγχρονισμός του τεχνικού και μηχανολογικού εξοπλισμού. Είναι πραγματικά πάρα πολύ άσχημο στην εποχή της 4ης τεχνολογικής επανάστασης, οι υπηρεσίες που στηρίζουν την εξωτερική πολιτική της χώρας να έχουνε υποτυπώδη εξοπλισμό. Οι Έλληνες διπλωμάτες έχουν τη γνώση και τις ικανότητες, χρειάζονται όμως την υποστήριξη και ηθική και υλική για την επιτέλεση του έργου τους.
Παράλληλα οι άνθρωποι που υπηρετούν την πατρίδα σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης πρέπει να έχουν τη στήριξη της Ελληνικής πολιτείας σε όλα τα επίπεδα και όπως αναφέρθηκε και από άλλους συναδέλφους του ΣΥΡΙΖΑ, κυρίως στην ιατροφαρμακευτική τους φροντίδα όπου υπάρχει πρόβλημα.
Θεωρούμε ότι η συγχώνευση των πολιτικών διευθύνσεων οδηγεί σε δυσχέρεια στην ανάπτυξη διμερών σχέσεων με πολύ σημαντικές χώρες, όπως είναι η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία ακόμη και η Κίνα. Εκείνο που απαιτείται είναι η ανάπτυξη της εξωστρέφειας μέσω σύγχρονων διπλωματικών δομών και αντ’ αυτού βλέπουμε σε αυτόν τον καινούργιο σχεδιασμό ότι γίνεται η συγχώνευσή τους.
Επίσης όπως ανέφερε ο εισηγητής μας, είναι πολύ σημαντικό κατά τη γνώμη μας να υπάρξει η θεσμοθέτηση στο συμβούλιο της Εθνικής Aσφάλειας. Πιστεύουμε πως αυτό είναι απαραίτητο για τη δημιουργία ενός συνεκτικού στρατηγικού σχεδιασμού. Η απουσία ενός τέτοιου συλλογικού οργάνου από αυτό το νομοσχέδιο, σε αυτή την κρίσιμη συγκυρία, δείχνει ότι η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας δε δίνει την δέουσα προσοχή στη διαμόρφωση ενός σχεδιασμού υψηλού επιπέδου για την υπεράσπιση των εθνικών συμφερόντων.
Υπάρχουν όμως και κάποια ζητήματα που όχι μόνο δεν προχωράνε μπροστά αλλά γυρίζουν και δεκαετίες πίσω.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η υποβάθμιση της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού και η μετατροπή της σε Γενική Διεύθυνση. Γυρίζουμε το χρόνο στο 1983, σχεδόν 40 χρόνια πριν. Και ενώ από την μια δίνουμε το δικαίωμα ψήφου των ομογενών, από την άλλη τους αφαιρούμε τη δυνατότητα προώθησης των ζητημάτων τους μέσω μιας αυτοτελούς δομής στο Υπουργείο Εξωτερικών. Η κατάργηση της Γενικής Γραμματείας του Απόδημου Ελληνισμού πιστεύω πως προσβάλλει τους απόδημους Έλληνες. Η Γενική Γραμματεία θέλει ενίσχυση και όχι υποβάθμιση. Είναι συνυφασμένη και σημείο αναφοράς του απόδημου Ελληνισμού καθώς αποτελεί τον θεσμικό σύνδεσμό του με την Ελλάδα. Με την επιλογή της κατάργησής της απαξιώνεται ακόμη και η συστηματική δουλειά που έχει γίνει όλα τα προηγούμενα χρόνια από το στελεχιακό δυναμικό που εργάζεται σε αυτή. Η Γενική Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού έχει συντελέσει πολύ στη σύσφιξη των σχέσεων των αποδήμων με την πατρίδα, στην υλοποίηση μιας σειράς πολιτιστικών και εκπαιδευτικών προγραμμάτων σε συνεργασία και με άλλα Υπουργεία. Είχε πάρα πολύ μεγάλη συμβολή στην επίλυση ζητημάτων που αφορούν τους ομογενείς μας σε διάφορους τομείς.
Πιστεύουμε πως αυτή η οπισθοδρόμηση είναι λάθος και θα το καταλάβετε πολύ γρήγορα. Ο Ελληνισμός της διασποράς και η ομογένεια είναι μία πολύτιμη δύναμη για την πατρίδα μας και χρειάζεται μία ισχυρή Γραμματεία με δικό της προϋπολογισμό, με δική της δηλαδή οικονομική και διοικητική αυτοτέλεια. Το θεωρώ αυτονόητη ηθική αναγνώριση της προσφοράς των Ελλήνων του εξωτερικού.
Όσον αφορά το Συμβούλιο Απόδημου Ελληνισμού, η πρόταση είναι στη σωστή κατεύθυνση. Δεν έγινε όμως περαιτέρω επεξεργασία και δεν έγινε και η απαιτούμενη διαβούλευση με τους φορείς της ομογένειας. Όταν έγινε το ΣΑΕ, τον Δεκέμβριο του 1995, οι συνθήκες ήταν διαφορετικές. Η δομή και η στόχευσή του ήταν στους απόδημους Έλληνες. 25 χρόνια μετά τα πράγματα έχουν αλλάξει. Η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων του εξωτερικού, με εξαίρεση τους νέους μετανάστες, δεν είναι πλέον απόδημοι αλλά ομογενείς πολίτες άλλων χωρών. Είναι σήμερα διαφορετικές οι ανάγκες, διαφορετική η σχέση τους με την Ελλάδα και διαφορετική η οπτική τους απέναντι στο Μητροπολιτικό Κέντρο. Θα πρέπει λοιπόν να δώσουμε στο ΣΑΕ τη δυνατότητα της αυτόνομης παρουσίας του, χωρίς διοικητικές εξαρτήσεις, ώστε να αποφύγουμε έναν σκόπιμο έλεγχό του και να του δώσουμε τη δυνατότητα της απρόσκοπτης άσκησης του ρόλου του.
Ευχαριστώ κύριε πρόεδρε και τελειώνω λέγοντας ότι αν δεν το κάνουμε αυτό θα περιοριστεί η δυναμική του και θα δημιουργηθούν συνθήκες ασφυκτικού εναγκαλισμού από την Ελλάδα.
Σας ευχαριστώ πολύ.»
Γραφείο Τύπου