Την ερώτηση βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ σχετικά με την ενίσχυση των εργαζομένων που τίθενται σε καθεστώς εκ περιτροπής εργασίας λόγω μέτρων πανδημικής κρίσης COVID-19 συνυπογράφει η Ολυμπία Τελιγιορίδου.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:
22 Απριλίου 2020
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τους κ.κ. Υπουργούς
Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων
Οικονομικών
Θέμα: «Ενίσχυση των εργαζομένων που τίθενται σε καθεστώς εκ
περιτροπής εργασίας λόγω μέτρων πανδημικής κρίσης COVID-19
καταλήγοντας με αποδοχές κατώτερες της αποζημίωσης ειδικού
σκοπού – Να καταργηθεί η νεοπαγής δυνατότητα για εκ περιτροπής
εργασία σε συμβάσεις μερικής απασχόλησης».
Τεράστιο είναι το θέμα που έχει προκύψει στην πράξη από τις
προβλέψεις σας για τη δυνατότητα θέσης των εργαζομένων σε εκ περιτροπής
εργασία εναλλακτικά της αναστολής της σύμβασης εργασίας λόγω της
πανδημίας COVID-19, όπως εξειδικεύεται στην από 20.03.2020 Πράξη
Νομοθετικού Περιεχομένου (ΦΕΚ Α 68/20.03.2020), με αποτέλεσμα να
δημιουργούνται εργαζόμενοι δύο ταχυτήτων. Ειδικότερα, στο άρθρο 9
προβλέπεται «1. Στο πλαίσιο των έκτακτων και προσωρινών μέτρων στην
αγορά εργασίας για την αντιμετώπιση και τον περιορισμό της διασποράς του
κορονοϊού COVID-19 και πάντως για χρονικό διάστημα που δεν μπορεί να
υπερβαίνει τους έξι (6) μήνες από την έναρξη ισχύος της παρούσας, ο
εργοδότης δύναται, με απόφασή του, να ορίζει προσωπικό ασφαλούς
λειτουργίας της επιχείρησης ως εξής:
α) κάθε εργαζόμενος μπορεί να απασχολείται κατ’ ελάχιστο δύο (2)
εβδομάδες με περίοδο αναφοράς τον μήνα, συνεχόμενα ή διακεκομμένα,
β) ο ανωτέρω τρόπος οργάνωσης της εργασίας γίνεται ανά εβδομάδα
και εντάσσεται σε αυτόν τουλάχιστον το 50% του προσωπικού της
επιχείρησης,
γ) Εργοδότης που θα εφαρμόσει αυτόν τον τρόπο οργάνωσης της
εργασίας υποχρεούται να διατηρήσει τον ίδιο αριθμό εργαζομένων που
απασχολούνταν κατά την έναρξη της εφαρμογής του.»
Με την άνω διάταξη και σύμφωνα με την από 30.03.2020 Υπουργική
Απόφαση (αρ. πρωτ. 13.564/Δ1.4770) παρέχεται η δυνατότητα στις
πληττόμενες επιχειρήσεις να προχωρήσουν μονομερώς, χωρίς προηγούμενη
διαβούλευση με τους εργαζομένους, σε επιβολή εκ περιτροπής εργασίας για
το 50% του προσωπικού τους, με ελάχιστο χρόνο εργασίας τις δύο εβδομάδες
τον μήνα. Οι αποδοχές τους προβλέπεται να είναι αντίστοιχες με τις ημέρες
εργασίας. Η δυνατότητα αυτή παρέχεται τώρα για όλες τις συμβάσεις
εργασίας, πλήρους και μερικής απασχόλησης. Προκύπτει, λοιπόν, το
φαινόμενο εργαζόμενοι σε επιχειρήσεις στις οποίες εφαρμόζεται η εκ
περιτροπής εργασία να βρίσκονται με αποδοχές κατώτερες ή πολύ κατώτερες
ακόμα και από την οριζόμενη (για εργαζομένους των οποίων έχει ανασταλεί η
σύμβαση εργασίας) αποζημίωση ειδικού σκοπού των 800 ευρώ για 45 ημέρες
και στην περίπτωση των εργαζομένων με μερική απασχόληση οι αποδοχές
τους διαμορφώνονται σε αποδοχές πείνας.
Επιπλέον, οι εργαζόμενοι με καθεστώς εκ περιτροπής εργασίας δεν
δικαιούνται καμία άλλη ελάφρυνση από τις προβλεπόμενες για τους
εργαζομένους των οποίων έχει ανασταλεί η σύμβαση εργασίας.
Συγκεκριμένα, για τους δεύτερους προβλέπεται η αναστολή πληρωμής
βεβαιωμένων οφειλών Μαρτίου και Απριλίου 2020 προς τη φορολογική
διοίκηση για 4 μήνες, με δυνατότητα έκπτωσης 25% εάν καταβληθούν
εμπρόθεσμα. Επίσης, προβλέπεται δικαίωμα μείωσης μισθώματος κατά 40%
για μίσθωση κύριας κατοικίας.
Με το προγενέστερο καθεστώς δυνάμει του ν. 3846/2010 – το οποίο
δεν καταργείται ρητά με την εν προκειμένω παραπάνω διάταξη και
εξακολουθεί να ισχύει – παρεχόταν στον εργοδότη δικαίωμα μονομερούς
επιβολής καθεστώτος εκ περιτροπής εργασίας, χωρίς περιορισμό ελάχιστων
ημερών εργασίας, με την προϋπόθεση να έχει προηγηθεί διαβούλευση με
τους εργαζομένους και να εφαρμόζεται μόνο σε συμβάσεις πλήρους
απασχόλησης. Δεν επιτρεπόταν δηλαδή στον εργοδότη να υποχρεώνει
εργαζόμενο με σύμβαση εργασίας μερικής απασχόλησης να εργάζεται και
λιγότερες ημέρες και λιγότερες των 8 ωρών τις ημέρες εργασίας του.
Επειδή η αποζημίωση ειδικού σκοπού-έκτακτη ενίσχυση των 800
ευρώ λόγω μέτρων κορονοϊού, προβλεπόμενη για 45 ημέρες, καταλήγει να
είναι 533 ευρώ μηνιαίως, δηλαδή χαμηλότερη του κατώτατου μισθού.
Επειδή με το μέτρο της εκ περιτροπής εργασίας λόγω κορονοϊού ο
καθαρός μισθός για συμβάσεις πλήρους απασχόλησης, επί παραδείγματι
άγαμου χωρίς προϋπηρεσία, από 546 ευρώ μπορεί να κατέρχεται στα 273
ευρώ και αντίστοιχα στα 136,91 ευρώ για τετράωρες συμβάσεις μερικής
απασχόλησης – στις οποίες το μέτρο επεκτείνεται – ενώ έχει μετατεθεί για το
μέλλον και η πληρωμή του δώρου του Πάσχα.
Επειδή συνεπώς χρειάζεται να ληφθούν μέτρα οικονομικής ενίσχυσης
για τους χαμηλόμισθους εργατοϋπαλλήλους, στους οποίους έχει ή πρόκειται
να επιβληθεί το μέτρο της εκ περιτροπής εργασίας, καθώς οι μηνιαίες
αποδοχές τους διαμορφώνονται σε επίπεδο χαμηλότερο ακόμη και από αυτό
της χορηγούμενης αποζημίωσης ειδικού σκοπού από αναστολή της
σύμβασης εργασίας.
Επειδή επιπλέον για τους εργαζόμενους που ετέθησαν σε καθεστώς
εκ περιτροπής εργασίας, και ανεξαρτήτως του ύψους του μισθού τους, δεν
θεμελιώνεται δικαίωμα υπαγωγής τους στις αντίστοιχες οικονομικές
ελαφρύνσεις που προβλέφθηκαν λόγω πανδημίας για όσους ανεστάλη η
σύμβαση εργασίας.
Επειδή με τα μέτρα αντιμετώπισης των συνεπειών του νέου κορονοϊού
επιτρέψατε την εκ περιτροπής εργασία και για τις συμβάσεις μερικής
απασχόλησης, αδιαφορώντας για το γεγονός ότι το ήμισυ της αμοιβής από
ημιαπασχόληση συνιστά αμοιβή εξαθλίωσης.
Επειδή καταγγέλλονται πολλές εργοδοτικές αυθαιρεσίες, όπως
εξαναγκασμός σε παροχή εργασίας παρά την τυπική αναστολή της σύμβασης
ή κατάχρηση της εργοδοτικής επιλογής για εκ περιτροπής εργασία, ακόμα δε
και σε ήδη ημιαπασχολούμενους, και όλα αυτά με την έμμεση απειλή της μη
διατήρησης της θέσης εργασίας στο μέλλον.
Επειδή είναι αναγκαίο να διενεργούνται εντατικοί έλεγχοι από το Σώμα
Επιθεώρησης Εργασίας, το οποίο όμως υποβαθμίσατε ασθμαίνοντες με
εκπρόθεσμη τροπολογία στις 8/8/2019. Άλλωστε, μετά και την άρση της
υποχρέωσης υποβολής των εντύπων Ε4 (συμπληρωματικό ωράριο) το ΣΕΠΕ
ούτε καν την αδήλωτη εργασία δεν μπορεί να ελέγξει.
Επειδή στην παρούσα κρίση που δημιουργείται από την πανδημία του
νέου κορονοϊού πρέπει να υπάρξει προστασία όλων των πολιτών και όλων
των εργαζομένων ασχέτως της φύσης της εργασιακής σχέσης τους.
Επειδή η πανδημική κρίση δεν πρέπει να αποτελέσει την αφορμή για
συρρίκνωση εργασιακών δικαιωμάτων και αιτία για απολύσεις, τόσο κατά την
διάρκειά της όσο και στη συνέχεια, και γι’ αυτό θα πρέπει να υπάρξει ανάλογη
κρατική παρέμβαση στην οικονομία και ρύθμιση της αγοράς εργασίας με
γνώμονα την τήρηση του Συντάγματος και ειδικότερα του άρθρου 22 περί
προστασίας της εργασίας, καθώς και των σχετικών διεθνών και ευρωπαϊκών
συμβάσεων προστασίας του οικονομικού και κοινωνικού δικαιώματος στην
εργασία, στις οποίες η Ελλάδα είναι συμβαλλόμενο μέρος, έχει κυρώσει και
ενσωματώσει στην εγχώρια έννομη τάξη.
Επειδή στο άρθρο 22, παρά. 1 του Συντάγματος ορίζεται ότι η εργασία
αποτελεί δικαίωμα και προστατεύεται από το Κράτος, που μεριμνά για τη
δημιουργία συνθηκών απασχόλησης όλων των πολιτών και για την ηθική και
υλική εξύψωση του εργαζόμενου αγροτικού και αστικού πληθυσμού. Στο
άρθρο 23 της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου
ορίζεται ότι κάθε εργαζόμενος έχει δικαίωμα σε δίκαιη και ικανοποιητική
αμοιβή που να εγγυάται στον ίδιο και στην οικογένειά του ένα βιοτικό επίπεδο
που να ανταποκρίνεται στις επιταγές της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.
Αντίστοιχα και στο άρθρο 4 του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού
Χάρτη, ο οποίος κυρώθηκε με τον ν. 4359/2016 (ΦΕΚ Α 5/20.01.2016),
προβλέπεται το δικαίωμα των εργαζομένων σε αμοιβή που θα εξασφαλίζει σε
αυτούς και στις οικογένειές τους ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης.
Ερωτώνται οι αρμόδιοι κ.κ. Υπουργοί:
1) Θα προχωρήσουν άμεσα στην καταβολή έκτακτης οικονομικής
ενίσχυσης σε χαμηλόμισθους εργαζομένους στους οποίους έχει
επιβληθεί καθεστώς εκ περιτροπής εργασίας λόγω μέτρων COVID-19
και των οποίων οι αποδοχές καταλήγουν κατώτερες του βασικού
μισθού ή ακόμα και των 800/533 ευρώ της αποζημίωσης ειδικού σκοπού
και δραματικά κατώτερες για συμβάσεις μερικής απασχόλησης;
2) Προκειμένου για εργαζομένους στους οποίους έχει επιβληθεί
καθεστώς εκ περιτροπής εργασίας λόγω μέτρων COVID-19, και με
δεδομένη την παρεπόμενη μεγάλη μείωση των αποδοχών τους σε
επίπεδο κάτω και από την αποζημίωση ειδικού σκοπού, θα επιτρέψουν
τη δυνατότητα υπαγωγής τους στις ελαφρύνσεις που προβλέπονται για
τους δικαιούχους της αποζημίωσης ειδικού σκοπού;
3) Θα τροποποιήσουν το άρθρο 9 της από 20.03.2020 ΠΝΠ (ΦΕΚ Α/
68/20.03.2020) περί μέτρων λόγω COVID-19, ώστε να καταργηθεί
αναδρομικά η δυνατότητα εφαρμογής της εκ περιτροπής εργασίας σε
συμβάσεις μερικής απασχόλησης;
4) Θα ενισχύσουν το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας όπως απαιτείται
σε ένα κράτος δικαίου, με δεδομένη μάλιστα την έκτακτη λόγω
κορονοϊού αναπροσαρμογή των εργασιακών σχέσεων, ώστε να
διενεργούνται οι αναγκαίοι έλεγχοι για την αποτροπή φαινομένων
εργοδοτικής αυθαιρεσίας;
Οι Ερωτώντες Βουλευτές
Κασιμάτη Νίνα
Αβραμάκης Λευτέρης
Αθανασίου Αθανάσιος
Αναγνωστοπούλου Αθανασία
Αυλωνίτης Αλέξανδρος-Χρήστος
Βαρδάκης Σωκράτης
Βέττα Καλλιόπη
Γιαννούλης Χρήστος
Γκαρά Αναστασία
Γκιόλας Ιωάννης
Ελευθεριάδου Σουλτάνα
Ζαχαριάδης Κωνσταντίνος
Ζουράρις Κωνσταντίνος
Ηγουμενίδης Νικόλαος
Θραψανιώτης Εμμανουήλ
Καλαματιανός Διονύσιος-Χαράλαμπος
Καρασαρλίδου Ευφροσύνη
Κάτσης Μάριος
Καφαντάρη Χαρά
Λάππας Σπύρος
Μάλαμα Κυριακή
Μαμουλάκης Χαράλαμπος
Μάρκου Κωνσταντίνος
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μιχαηλίδης Ανδρέας
Μουζάλας Ιωάννης
Μπάρκας Κωνσταντίνος
Μωραΐτης Θάνος
Νοτοπούλου Κατερίνα
Ξανθόπουλος Θεόφιλος
Παπαδόπουλος Σάκης
Παπαηλιού Γιώργος
Παπαχριστόπουλος Αθανάσιος
Παππάς Νίκος
Πέρκα Θεοπίστη
Πολάκης Παύλος
Πούλου Γιώτα
Ραγκούσης Ιωάννης
Σαντορινιός Νεκτάριος
Σαρακιώτης Ιωάννης
Σκουρολιάκος Πάνος
Σκούφα Μπέττυ
Σπίρτζης Χρήστος
Συρμαλένιος Νίκος
Τελιγιορίδου Ολυμπία
Τζάκρη Θεοδώρα
Τζούφη Μερόπη
Τριανταφυλλίδης Αλέξανδρος
Τσίπρας Γεώργιος
Φίλης Νικόλαος
Χατζηγιαννάκης Μιλτιάδης
Χρηστίδου Ραλλία
Ψυχογιός Γεώργιος