30 Βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ κατέθεσαν ερώτηση προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με πρωτοβουλία του Αναπληρωτή Τομεάρχη Εθνικής Άμυνας, Τσίπρας Γεώργιος και συνυπογραφή της Ολυμπίας Τελιγιορίδου με θέμα: “Επιπλέον ενίσχυση πληγέντων ρητινοκαλλιεργητών – δασεργατών από τις καταστροφικές πυρκαγιές της Δυτικής Αττικής, της Κορινθίας και της Βόρειας Εύβοιας. Ερωτήματα για τη μακροπρόθεσμη εργασιακή αποκατάσταση τους και την ισότιμη και έγκαιρη οικονομική ενίσχυση Δασικών Συνεταιρισμών της Δυτικής Αττικής και της Κορινθίας” .
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:
Αθήνα, 6 Οκτωβρίου 2021
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας
Θέμα: “Επιπλέον ενίσχυση πληγέντων ρητινοκαλλιεργητών – δασεργατών από τις καταστροφικές πυρκαγιές της Δυτικής Αττικής, της Κορινθίας και της Βόρειας Εύβοιας. Ερωτήματα για τη μακροπρόθεσμη εργασιακή αποκατάσταση τους και την ισότιμη και έγκαιρη οικονομική ενίσχυση Δασικών Συνεταιρισμών της Δυτικής Αττικής και της Κορινθίας”
Με τις καταστροφικές πυρκαγιές στα Γεράνεια Όρη στα τέλη Μαΐου 2021 και στη Βόρεια Εύβοια στα μέσα Αυγούστου, οι ρητινοκαλλιεργητές και οι δασεργάτες των παραπάνω περιοχών υπέστησαν ανεπανόρθωτα πλήγματα και η ελληνική παραγωγή ρητίνης βαρύτατο τραύμα. Στα Γεράνεια, η καταστροφή του πιο εκτεταμένου πευκοδάσους στην Αττική δεν άφησε παρά μόνο ελάχιστα πευκοδάση σε ώριμη – υπερώριμη ηλικία στην Αττική. Με τις πυρκαγιές στην Βόρεια Εύβοια πάνω από το 70% της Εύβοιας έχει καταστραφεί και το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής ρητίνης της Ελλάδας (85% της ελληνικής παραγωγής) απωλέσθηκε ανεπανόρθωτα, με αποτέλεσμα ο,τι έχει απομείνει προς ρητίνευση να είναι στην κεντρική Εύβοια προς τη Χαλκίδα. Πέραν της χαίνουσας πληγής από τον περιορισμό της δασοκάλυψης στους ρητινοκαλλιεργητές και ρητινεργάτες, μείζονα ζητήματα και ερωτήματα εγείρονται και για τη στρατηγική της αποτελεσματικής προστασίας των δασών και της ερήμωσης της υπαίθρου.
Από τις 27/5/21 οι εκπρόσωποι του Δασικού Συνεταιρισμού ρητινοκαλλιεργητών Μεγαρίδος βρίσκονται σε απόγνωση καθώς από την πυρκαγιά των Γερανείων καταστράφηκαν 150 και πλέον οικογένειες και το 100% της παραγωγής τους, όπως και κάθε προοπτική για το μέλλον τους. Στις 26/8/21 ο εκπρόσωπος των Ρητινοκαλλιεργητών Δασεργατών Εύβοιας ανέφερε αντιστοίχως ότι 550 οικογένειες ρητινοκαλλιεργητών και δασεργατών έχουν καταστραφεί ολοσχερώς. Αντίστοιχες είναι και οι απώλειες των ρητινοκαλλιεργητών της Κορινθίας. Στη Δυτική Αττική, και στην Εύβοια παράγεται περίπου το 90% της πανελλαδικής παραγωγής ρητίνης.
Ο αρμόδιος Υπουργός κ. Σκρέκας εξήγγειλε από την 17/8/21 οικονομική στήριξη στους ρητινοκαλλιεργητές, ύψους 6 εκατομμυρίων ευρώ. Στην τοποθέτησή του ήταν σαφής ότι, πέραν της ετήσιας τακτικής οικονομικής ενίσχυσης των 2,3 εκατ. ευρώ που δίνεται φέτος – όπως κάθε χρόνο για το προηγούμενο έτος – στους ρητινοκαλλιεργητές, θα χορηγηθεί επιπλέον οικονομική στήριξη, ύψους 3,7 εκατομμυρίων ευρώ. Υπό την πίεση των εξελίξεων, το ΥΠΕΝ εξέδωσε την 18/8/21 την υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΟΙΚΔ/77211/4144 απόφαση ανάληψης υποχρέωσης, με την οποία ενισχύονται καθυστερημένα με 2.275.273,37 ευρώ οι ρητινοσυλλέκτες, με επιδότηση 0,4 ανά κιλό που παρήγαγαν το 2020. Έχει ήδη μεσολαβήσει ένας μήνας από την εξαγγελία χωρίς να υπάρχει άλλη νεότερη απόφαση που να επιχορηγεί τους ρητινοκαλλιεργητές που δραστηριοποιούνταν στην Εύβοια και τα Γεράνεια Όρη, με το επιπρόσθετο ποσό 3,7 εκατομμυρίων. Χωρίς να υπάρχουν νεότερες πληροφορίες για την πρόσθετη ενίσχυση των 3,7 εκατομμυρίων ευρώ, ενισχύονται ήδη οι υποψίες των ρητινεργατών ότι το εξαγγελθέν πρόσθετο ποσό της έκτακτης ενίσχυσης των 3,7 εκατομμυρίων θα είναι στην πραγματικότητα η τακτική ετήσια επιχορήγηση του 2021 (εκτιμάται στα 2,3 εκατομμύρια ευρώ), που ούτως ή άλλως ανέμεναν να εισπράξουν, με ένα πρόσθετο ποσό 1,4 εκατομμυρίων που θα αργήσουν να εγκριθούν και να εκταμιευτούν.
Στις 12/9/21, στο πλαίσιο της Συνέντευξης Τύπου στην 85η ΔΕΘ, αναγνωρίζοντας το αδιέξοδο του εν λόγω κλάδου, ο Πρωθυπουργός ανέφερε τα εξής: “οι ρητινοκαλλιεργητές, είναι άνθρωποι οι οποίοι πραγματικά ζούσαν από αυτό το μεγάλο πευκοδάσος της Βόρειας Εύβοιας και οι οποίοι βρίσκονται αντιμέτωποι με ένα αδιέξοδο, δεν έχουν να συλλέξουν τη ρητίνη γιατί το δάσος κάηκε. Από την πρώτη στιγμή είπαμε ότι θέλουμε να προσφέρουμε σε αυτούς τους ανθρώπους ένα πολυετές πρόγραμμα αποκατάστασης και να τους αξιοποιήσουμε στην προστασία του δάσους το οποίο θα ξαναγίνει από το μηδέν. Άρα να μπορέσουμε να διαφυλάξουμε το εισόδημά τους και να χρησιμοποιήσουμε την εμπειρία τους -σε πρώτη φάση- για σημαντικά αντιδιαβρωτικά έργα τα οποία πρέπει να γίνουν μέσα στο δάσος. Σε δεύτερη φάση, να προστατεύσουν το δάσος, καθώς αυτό θα ξαναγεννιέται. Και πιστεύω ότι στις συνομιλίες που έχουμε κάνει μαζί τους αναγνωρίζουν ότι η πρόταση που έχουμε στο τραπέζι είναι μια πρόταση ελκυστική”.
Είκοσι ημέρες νωρίτερα, μετά από συνάντηση με τον υφυπουργό στον πρωθυπουργό, τα κεντρικά Σωματεία Ρητινοκαλλιεργητών διατύπωσαν τα ανάλογα αιτήματα για τη συνταξιοδότηση των ανδρών άνω των 55 και των γυναικών άνω των 50, για τις αναγκαίες προσλήψεις των νεότερων προκειμένου να συνεχίσουν να εργάζονται στη δασοπυρόσβεση και στην αποκατάσταση δασών σε βάθος 15ετίας.
Η επίσημη ιστοσελίδα του ΥΠΕΝ αναγνωρίζει ότι οι ρητινεργάτες αποτελούν τους άμισθους φύλακες των δασών τους θερινούς μήνες, ότι κάθε ρητινοσυλλέκτης καθαρίζει το 20% της συνολικής έκτασης που ρητινεύει, ότι επεμβαίνουν άμεσα και με προσωπικό ενδιαφέρον στην κατάσβεση των δασικών πυρκαγιών και ότι ανοίγουν μονοπάτια για να κινούνται από δένδρο σε δένδρο. Η επίσημη ιστοσελίδα του Υπουργείου αναγνωρίζει επιπλέον ότι ο αριθμός των ρητινεργατών έχει περιοριστεί στους 1.000 περίπου, ενώ οι αναφορές για τη δεκαετία του ’80 τους εκτιμούσαν σε πάνω από 3.500. Τέλος, στο κείμενο τονίζεται ότι η πλειοψηφία των ρητινοσυλλεκτών δραστηριοποιείται στην Εύβοια.
Από τις παραπάνω επίσημες διατυπώσεις γίνεται σαφές ότι οι υλοτόμοι, οι δασεργάτες, οι ρητινεργάτες, δηλαδή τα επαγγέλματα του δάσους, πρέπει να συμμετέχουν στη διαχείριση της αναγέννησής του δάσους και στα αντιπλημμυρικά έργα ή τα στοιχειώδη αντιδιαβρωτικά έργα (κορμοδέματα). Άλλωστε, η άριστη γνώση των τοπικών συνθηκών είναι αυτή που θα βοηθήσει στο μέλλον τις δασοπυροσβεστικές δυνάμεις στην επίτευξη καλύτερου αποτελέσματος. Το μόνο που εγγυάται την προστασία των εύφλεκτων δασών πεύκης, συμβάλλοντας στην αραίωση τους, είναι η παρουσία του ανθρώπου σε αυτά. Η αποτελεσματική προστασία των εύφλεκτων δασών πεύκης στη Μεσόγειο μπορεί να γίνει μόνο μέσα από την ενεργή διαχείρισή τους όπως πολύ καλά γνωρίζουν οι τοπικοί κάτοικοι που ήταν «ρετσινάδες».
Από την 17/6/21 στην ερώτηση 31 βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία με Αριθμό Πρωτοκόλλου 7383 και θέμα “Αποζημιώσεις, διευκολύνσεις και αποκαταστάσεις από τις καταστροφές της μεγάλης πυρκαγιάς στην Κορινθία και τη Δυτική Αττική. Υλοποίηση άμεσων και επιτάχυνση καθυστερημένων αντιπλημμυρικών έργων”, θέσαμε επιτακτικά το ζήτημα της υλικής και εργασιακής αποκατάστασης των ρητινοκαλλιεργητών στην περιοχή της Δυτικής Αττικής και της Κορινθίας, περιοχής που αποτελεί τη δεύτερη σε δυναμική ρητινοπαραγωγική πηγή στην Ελλάδα. Έκτοτε, ενώ έχουν περάσει 4 μήνες, δεν υπήρξε κάποια πρωτοβουλία για την αποκατάσταση τους. Με την καταστροφή της Βόρειας Εύβοιας στα μέσα Αυγούστου, περιοχής που αποτελεί το επίκεντρο της ρητινοπαραγωγής στην Ελλάδα, κατέστη πλέον επιτακτική η ισότιμη και γενναία πρόνοια για την αποζημίωση και αποκατάσταση των καίρια πληγέντων ρητινοκαλλιεργητών και των δύο περιοχών των Γερανείων και της Εύβοιας. Αντί της ισότιμης μεταχείρισης με έκπληξη μας διαπιστώσαμε ότι στα τέλη Αυγούστου αποφασίστηκε μόνο η ενίσχυση των Δασικών Συνεταιρισμών Εργασίας της Εύβοιας με 700 χιλιάδες ευρώ, ενώ μέχρι σήμερα και ύστερα από τέσσερις μήνες, δεν έχει υπάρξει αντίστοιχη και ισόποση ενίσχυση των Δασικών Συνεταιρισμών της Δυτικής Αττικής και της Κορινθίας, ενω η Δυτική Αττική υπέστη και δεύτερο πλήγμα στα τέλη Αυγούστου.
Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:
- Πότε θα εκταμιευτεί η τακτική οικονομική ενίσχυση των 2,3 εκατομμυρίων ευρώ που εγκρίθηκε στις 18/8/21; Πότε τοποθετείται την έκδοση νέας απόφασης για την εξαγγελθείσα πρόσθετη έκτακτη επιχορήγηση των 3,7 εκατομμυρίων ευρώ στους ισοπεδωμένους ρητινεργάτες της Δυτικής Αττικής (ΔΑΣΕ Μεγαρίδος), της Κορινθίας (Λουτρακίου-Περαχώρας-Αγίων Θεοδώρων) και της Βόρειας Εύβοιας; Αληθεύουν οι υποψίες ότι τα 2,3 εκατομμύρια ευρώ από τα επιπλέον 3,7 εκατομμύρια ευρώ θα τα λάμβαναν ούτως ή άλλως ως τακτική ενίσχυση το 2021 ή πρόκειται να δοθούν και επιπρόσθετα της τακτικής ενίσχυσης του 2021 μέσω του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (Υποέργο – Ιδιωτικές επενδύσεις); Πότε εκτιμάτε ότι θα εκταμιευτεί και το ποσόν των 3,7 εκατομμυρίων;
- Μετά από 4 μήνες δεν έχει ληφθεί μέριμνα ενίσχυσης για τους Δασικούς Συνεταιρισμούς της Δυτικής Αττικής και της Κορινθίας που επλήγησαν από την πυρκαγιά της περιόδου 20-23 Μαΐου. Όμως από την 27/8/21 έχει εγκριθεί, μέσω του Χρηματοδοτικού Προγράμματος του Πράσινου Ταμείου: «ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ & ΚΑΙΝΟΤΟΜΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ 2021», η οικονομική ενίσχυση ύψους 700.000 ευρώ στους δασικούς συνεταιρισμούς (10 Δασικούς Συνεταιρισμούς Εργασίας και 24 Αναγκαστικούς Δασικούς Συνεταιρισμούς) της Βόρειας Εύβοιας από το Πράσινο Ταμείο. Γιατί δεν έχουν ισότιμη αντιμετώπιση και δεν ενισχύθηκαν εγκαίρως οι Δασικοί Συνεταιρισμοί της Δυτικής Αττικής και της Κορινθίας;
- Με δεδομένο ότι χρειάζονται πάνω από 20 χρόνια για να ωριμάσει ένα πευκοδάσος και ότι ο Πρωθυπουργός δεσμεύτηκε στη ΔΕΘ ότι οι ρητινεργάτες θα αξιοποιηθούν σε ένα πολυετές πρόγραμμα αποκατάστασης και στην προστασία του δάσους, εξετάζει η κυβέρνηση επί του παρόντος να προσλάβει κατά προτεραιότητα τους νεότερους ρητινοσυλλέκτες ως εποχικούς δασοπυροσβέστες και κατόπιν στις δασικές υπηρεσίες ή στο Πυροσβεστικό Σώμα ούτως ώστε να εργάζονται στον οικείο τους χώρο σε βάθος 15ετίας και να μην αναγκαστούν να εγκαταλείψουν τον τόπο τους; Ισχύουν οι αιτιάσεις φορέων ρητινοκαλλιεργητών – δασεργατών ότι η κυβέρνηση εξετάζει να τους χρησιμοποιήσει σε προγράμματα κοινωφελούς εργασίας μικρής διάρκειας ή ότι θα έχουν ελάχιστες απολαβές για τα αντιδιαβρωτικά έργα από ανάδοχους αναδάσωσης;
- Εξετάζει η κυβέρνηση την ικανοποίηση των αιτημάτων των φορέων των ρητινοκαλλιεργητών – δασεργατών για την πρόωρη συνταξιοδότηση ή την σταθερή μηνιαία ενίσχυση όσων ανδρών είναι άνω των 55 ετών και όσων γυναικών είναι άνω των 50 ετών; Θα υπάρξει μέριμνα από την πολιτεία για ασφαλιστική κάλυψη όλων των ρητινοκαλλιεργητών με ιδιαίτερη βαρύτητα αυτών που βρίσκονται που πλησιάζουν τα συντάξιμα έτη (με επιδότηση ενσήμων);
- Έχουν αποδοθεί μέσω της πλατφόρμας arogi.gov.gr σε Κωδικούς Αριθμούς Δραστηριότητας που αντιστοιχούν σε ρητινεργάτες της Δυτικής Αττικής και της Βόρειας Εύβοιας, εφάπαξ έκτακτες χορηγήσεις οικονομικής ενίσχυσης επιχειρήσεων έναντι επιχορήγησης για την αντιμετώπιση ζημιών σύμφωνα με το δωδέκατο άρθρο της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου της 13-8-2021, της οποίας το πεδίο εφαρμογής επεκτάθηκε κατά την κύρωση της στη Βουλή με το Άρθρο 3, για τους πληγέντες πυρκαγιών οποίες εκδηλώθηκαν από την 1η Μαΐου 2021;
- Θα υπάρξει περαιτέρω στοχευμένη δράση του προγράμματος Leader για τη χρηματοδοτική στήριξη των ρητινοκαλλιεργητών; Πρόκειται να υπάρξει σχετική δράση στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας;
Οι Ερωτώντες Βουλευτές,
Τσίπρας Γιώργος
Αβραμάκης Ελευθέριος
Αλεξιάδης Τρύφωνας
Αναγνωστοπούλου Αθανασία (Σία)
Αυγέρη Θεοδώρα (Δώρα)
Βαγενά Άννα
Βέττα Καλλιόπη
Δραγασάκης Γιάννης
Ζαχαριάδης Κώστας
Ηγουμενίδης Νίκος
Κασιμάτη Ειρήνη (Νίνα)
Καφαντάρη Χαρούλα (Χαρά)
Λάππας Σπυρίδων
Μάλαμα Κυριακή
Μάρκου Κωνσταντίνος
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μπάρκας Κωνσταντίνος
Μωραΐτης Αθανάσιος (Θάνος)
Πούλου Παναγιού (Γιώτα)
Ραγκούσης Γιάννης
Σκουρολιάκος Παναγιώτης (Πάνος)
Τελιγιορίδου Ολυμπία
Τζάκρη Θεοδώρα
Τζούφη Μερόπη
Φάμελλος Σωκράτης
Φίλης Νίκος
Φωτίου Θεανώ
Χατζηγιαννάκης Μιλτιάδης
Χρηστίδου Ραλλία
Ψυχογιός Γεώργιος
Ακολουθεί η απάντηση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας:
8530- 8889 & 86 Στήριξη των ρητινοκαλλιεργητών_doc (1).pdf
