38 Βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία κατέθεσαν ερώτηση προς τους Υπουργούς Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων και Εσωτερικών, με πρωτοβουλία των Βουλευτών Φωτίου Θεανώς και Ξενογιαννακοπούλου Μαρία-Ελίζας και συνυπογραφή της Ολυμπίας Τελιγιορίδου, με θέμα: «Αόρατοι για την κυβέρνηση και παντελώς αβοήθητοι, από την πρώτη στιγμή της πανδημίας ως σήμερα, οι άστεγοι δρόμου, αφήνονται στη μοίρα τους και συγχρόνως στοχοποιούνται ως πιθανοί φορείς του κορωνοϊού»
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτηση:
Αθήνα, 11 Νοεμβρίου 2020
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τους κ.κ. Υπουργούς:
Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων
Εσωτερικών
ΘΕΜΑ: «Αόρατοι για την κυβέρνηση και παντελώς αβοήθητοι, από την πρώτη στιγμή της πανδημίας ως σήμερα, οι άστεγοι δρόμου, αφήνονται στη μοίρα τους και συγχρόνως στοχοποιούνται ως πιθανοί φορείς του κορωνοϊού»
Οι άστεγοι δρόμου, οι άνθρωποι που δεν διαθέτουν κανένα χώρο διαμονής και αναζητούν καταφύγιο σε διάφορα σημεία της πόλης, είναι ίσως η πλέον ευάλωτη ομάδα σήμερα στον κορωνοϊό.
Κι αυτό, τόσο γιατί δεν έχουν καμία δυνατότητα τήρησης στοιχειωδών κανόνων ατομικής υγιεινής, και καθαριότητας του χώρου όπου κοιμούνται, όσο και γιατί δεν έχουν καμία ευχέρεια προληπτικής ή θεραπευτικής φροντίδας της προσωπικής τους υγείας.
Κατά την πρώτη περίοδο της πανδημίας, ο ΣΥΡΙΖΑ, στο πλαίσιο της μέριμνας για όλες τις κατηγορίες πολιτών, είχε κάνει συγκεκριμένες προτάσεις για τους αστέγους δρόμους: Συγκεκριμένα, είχε προτείνει:
- Οι κοινωνικές υπηρεσίες των δήμων, οι οποίες στην περίοδο του πρώτου lockdown είχαν ενισχυθεί και από τους επιστήμονες κοινωνικών δομών που είχαν κλείσει, όπως τα ΚΑΠΗ, οι βρεφονηπιακοί σταθμοί κ.λ.π, να δημιουργήσουν συνεργεία επιτόπου βοήθειας των αστέγων δρόμου και μεταφοράς τους, εφόσον το επιθυμούν, σε προσωρινούς χώρους φιλοξενίας. Στόχος ήταν να τους διατεθούν τα στοιχειώδη μέσα προστασίας, τόσο της δικής τους υγείας, όσο και των ατόμων με τα οποία έρχονται σε επαφή.
- Να πάρουν οι άστεγοι δρόμου καθημερινά δύο γεύματα την ημέρα από τα σχολικά γεύματα που κατά το πρώτο lockdown δεν διανέμονταν αφού τα δημοτικά σχολεία ήταν κλειστά, όπως είχαμε προτείνει και για άλλες κοινωνικές ομάδες (Ρομά, εργαζόμενοι στην καθαριότητα δήμων, κ.λ.π). Έτσι, θα εξασφαλιζόταν τουλάχιστον η διατροφή τους.
- Να αξιοποιηθούν όλα τα μέσα και οι πολιτικές για αστέγους που είχε υιοθετήσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ:
α. Το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης (ΚΕΑ, νυν Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα) που είχε θεσμοθετηθεί από το 2017 ότι μπορούν να το παίρνουν και άστεγοι, χωρίς σταθερό τόπο κατοικίας, απευθυνόμενοι στα Κέντρα Κοινότητας ή, όπου δεν υπάρχουν στις κοινωνικές υπηρεσίες των δήμων. Η κατοχύρωση του δικαιώματός τους στο επίδομα γίνεται μετά από αυτοψία και διαπίστωση των συνθηκών διαβίωσής τους από κοινωνικούς λειτουργούς. Στην περίοδο της πανδημίας μάλιστα είχαμε προτείνει την αύξηση του επιδόματος του ΚΕΑ, για την αντιμετώπιση των αυξημένων αναγκών λόγω κορωνοϊού.
β. Το πρόγραμμα “Στέγη και Εργασία για αστέγους” που ξεκίνησε το 2018 και είναι συνδυασμός κάλυψης του ενοικίου κατοικίας, της αναγκαίας οικοσκευής, των μηνιαίων πάγιων εξόδων του νοικοκυριού, και της επιδότησης του μισθού σε εργοδότη, ώστε να αποκτήσει ο άστεγος εργασία. Το πρόγραμμα αυτό θα μπορούσε να επεκταθεί και να ενταθεί η ενημέρωση αστέγων για τη δυνατότητά τους αυτή.
γ. Το Λεωφορείο των Αστέγων, που είναι μια πρωτοποριακή μονάδα υποστήριξης αστέγων δρόμου το οποίο υλοποιήθηκε το 2016, σε συνεργασία του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, της εταιρείας “Παπαστράτος”, του ΟΑΣΑ και της ΜΚΟ “Praxis”. Το λεωφορείο των αστέγων είναι το ιδανικό μέσο επιτόπου αντιμετώπισης των αναγκών των αστέγων δρόμου και ουσιαστικής βοήθειας ώστε να βρουν μέσα, προγράμματα και παροχές που να τους επιτρέψουν να επανενταχθούν στην κοινωνία μέσω της ένταξης στην αγορά εργασίας. Το λεωφορείο έδινε τη δυνατότητα προσωπικής καθαριότητας, πλυσίματος των ρούχων και ταυτόχρονα παραχώρησης καθαρών, παρακολούθησης της υγείας των αστέγων και ψυχοκοινωνικής στήριξης από ειδικούς για την πρόσβαση σε όλα τα διαθέσιμα προγράμματα οικονομικής ενίσχυσης και προώθησης στην εργασία ώστε να φύγουν από το δρόμο. Δυστυχώς, η οραματική αυτή δράση (που είχε προγραμματιστεί να επεκταθεί και στη Θεσσαλονίκη), δεν μπόρεσε να λειτουργήσει στο βαθμό που μπορούσε και είχε σχεδιαστεί, λόγω άρνησης συνεργασίας του Δήμου Αθηναίων ώστε να παρασχεθούν συγκεκριμένες στάσεις όπου θα υπήρχε παροχή νερού και ρεύματος.
Είναι ευνόητο ότι σήμερα, εν μέσω πανδημίας, το λεωφορείο θα προσέφερε όλη την απαραίτητη βοήθεια ώστε οι άστεγοι δρόμου να μην είναι τελείως άοπλοι απέναντι στον ιό και να μην αποτελούν πιθανές εστίες μόλυνσης του ευρύτερου πληθυσμού.
Η κυβέρνηση, δεν αποδέχθηκε καμία από αυτές τις προτάσεις μας, υπό το κράτος της αλαζονείας και του αυτοθαυμασμού για τα καλά αποτελέσματα στην αντιμετώπιση της πανδημίας κατά την πρώτη φάση της.
Επιπλέον, σε αρκετές περιπτώσεις στη διάρκεια της καραντίνας, αστυνομικά όργανα έκοβαν πρόστιμα σε αστέγους που κινούνταν μέσα στην πόλη χωρίς να έχουν συμπληρώσει SMS ή έγγραφη βεβαίωση!!!
Επειδή σήμερα, εν μέσω του δεύτερου κύματος της πανδημίας και με χιλιάδες κρούσματα ημερησίως, οι άστεγοι δρόμου βρίσκονται σε δεινή κατάσταση αφού μέχρι τώρα παραμένουν τελείως αόρατοι για την κυβέρνηση που δεν έχει κάνει το παραμικρό για να αλλάξει τις συνθήκες ζωής τους και να αποτρέψει τον κίνδυνο νόσησης και μετάδοσης του covid 19.
Επειδή οι κοινωνικές υπηρεσίες των δήμων, σήμερα έχουν ενισχυθεί επαρκώς και μπορούν να υποστηρίξουν επιτόπου παροχή υπηρεσιών σε αστέγους δρόμου, και διευκόλυνσή τους να λάβουν άμεσα όλα τα νόμιμα βοηθήματα που δικαιούνται.
Επειδή η διασφάλιση της σίτισης είναι πρωταρχική ανάγκη κατά την τρέχουσα περίοδο
Επειδή το λεωφορείο των αστέγων σήμερα θα μπορούσε να λειτουργήσει σαν εξαιρετικό μέσο προστασίας των αστέγων από τον ιό και ταυτόχρονα δρομολόγησης της κοινωνικής τους επανένταξης
Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:
- Προτίθενται, έστω και τώρα, να κάνουν άμεσες ενέργειες βοήθειας στους αστέγους δρόμου ώστε να μειώσουν, όσο το δυνατόν περισσότερο, τον κίνδυνο να μολυνθούν και να μεταδώσουν τον ιό;
- Ειδικότερα, σκοπεύουν να δημιουργήσουν στους δήμους, κυρίως των μεγάλων αστικών κέντρων, συνεργεία από τις κοινωνικές υπηρεσίες για την επιτόπου βοήθεια, ενημέρωση και διευκόλυνση των αστέγων να λάβουν όλες τις παροχές που δικαιούνται σε χρήμα και είδος;
- Θα αυξήσουν, στη δεύτερη αυτή φάση της πανδημίας, το ΕΕΕ για μεμονωμένα άτομα, όπως η πλειοψηφία των αστέγων δρόμου;
- Θα διασφαλίσουν την καθημερινή σίτιση των αστέγων δρόμου;
- Θα φροντίσουν να δώσει ο Δήμος Αθηναίων την αναγκαία υποστήριξη για τον καθορισμό στάσεων ανεφοδιασμού σε νερό και ρεύμα του λεωφορείου των αστέγων όπου θα παρέχονται και επιτόπου υπηρεσίες από το προσωπικό υποστήριξης ώστε να διασφαλιστούν στοιχειώδεις συνθήκες υγιεινής και η ταχεία και εύκολη πρόσβασή των αστέγων δρόμου σε προγράμματα και δράσεις στήριξης για την κοινωνική τους επανένταξη;
Οι ερωτώντες βουλευτές
Φωτίου Θεανώ
Ξενογιαννακοπούλου Μαρία – Ελίζα (Μαριλίζα)
Αναγνωστοπούλου Αθανασία (Σία)
Αραχωβίτης Σταύρος
Αυγέρη Θεοδώρα (Δώρα)
Αυλωνίτης Αλέξανδρος – Χρήστος
Βαγενά Άννα
Βαρδάκης Σωκράτης
Γιαννούλης Χρήστος
Γκιόλας Ιωάννης
Δρίτσας Θεόδωρος
Ζαχαριάδης Κωνσταντίνος
Ζεϊμπέκ Χουσείν
Ζουράρης Κωνσταντίνος
Ηγουμενίδης Νικόλαος
Θραψανιώτης Εμμανουήλ
Καλαματιανός Διονύσιος – Χαράλαμπος
Καρασαρλίδου Ευφροσύνη (Φρόσω)
Κασιμάτη Ειρήνη (Νίνα)
Καφαντάρη Χαρούλα (Χαρά)
Λάππας Σπυρίδωνας
Μαμουλάκης Χαράλαμπος (Χάρης)
Μάρκου Κώνσταντίνος
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μουζάλας Ιωάννης
Παπαδόπουλος Αθανάσιος
Παπαχριστόπουλος Αθανάσιος
Πούλου Παναγιού (Γιώτα)
Ραγκούσης Ιωάννης
Σκουρολιάκος Παναγιώτης (Πάνος)
Σκούφα Ελισσάβετ (Μπέττυ)
Τελιγιορίδου Ολυμπία
Τζάκρη Θεοδώρα
Τζούφη Μερόπη
Τριανταφυλλίδης Αλέξανδρος (Αλέκος)
Φάμελλος Σωκράτης
Χατζηγιαννάκης Μιλτιάδης
Ψυχογιός Γεώργιος
Ακολουθεί η απάντηση του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων:
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ
ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ
Αθήνα, 8 Δεκεμβρίου 2020
Αριθ. Πρωτ.: 2219 Ε
ΠΡΟΣ: Τη Βουλή των Ελλήνων
Δ/νση Κοιν/κού Ελέγχου
Τμήμα Ερωτήσεων
ΘΕΜΑ: Αόρατοι για την κυβέρνηση και παντελώς αβοήθητοι, από την πρώτη στιγμή της
πανδημίας ως σήμερα, οι άστεγοι δρόμου, αφήνονται στη μοίρα τους και συγχρόνως
στοχοποιούνται ως πιθανοί φορείς του κορωνοϊού.
ΣXET.: H με αρ. πρωτ. 1664/11-11-2020 Ερώτηση
Σε απάντηση της παραπάνω Ερώτησης που κατατέθηκε στη Βουλή από τους Βουλευτές κ.κ
Φωτίου Θ., Ξενογιαννακοπούλου Μ-Ε., Αναγνωστοπούλου Αθ., Αραχωβίτη Στ., Αυγέρη Θ.,
Αυλωνίτη Α-Χ., Βαγενά Α., Βαρδάκη Σ., Γιαννούλη Χρ., Γκιόλα Ι., Δρίτσα Θ., Ζαχαριάδη Κ.,
Ζεϊμπέκ Χ., Ζουράρη Κ., Ηγουμενίδη Ν., Θραψανιώτη Εμ., Καλαματιανό Δ.-Χ., Καρασαρλίδου
Ευφρ., Κασιμάτη Ειρ., Καφαντάρη Χ., Λάππα Σπ., Μαμουλάκη Χ., Μάρκου Κ., Μεϊκόπουλο
Αλ., Μουζάλα Ι., Παπαδόπουλο Α., Παπαχριστόπουλο Αθ., Πούλου Π., Ραγκούση Ι.,
Σκουρολιάκο Π., Σκούφα Ελ., Τελιγιορίδου Ο., Τζάκρη Θ., Τζούφη Μ., Τριανταφυλλίδη Αλ.,
Φάμελλο Σ., Χατζηγιαννάκη Μ. και Ψυχογιό Γ. και όσον αφορά τα θέματα που εμπίπτουν στις
αρμοδιότητες του Υπουργείου μας, σας γνωρίζουμε τα παρακάτω:
Το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, στο πλαίσιο των δικών του αρμοδιοτήτων,
έχει λάβει και συνεχίζει να λαμβάνει κάθε μέριμνα για τη φροντίδα των αστέγων συμπολιτών
μας. Οι δράσεις του Υπουργείου μας αποσκοπούν τόσο στην προστασία τους από τους
κινδύνους της τρέχουσας πανδημίας όσο και στη γενικότερη στήριξή και επανένταξή τους στην
κοινωνική και οικονομική ζωή. Ειδικά ως προς το τελευταίο έχουν ληφθεί, στο πλαίσιο των
ενεργητικών πολιτικών πρόνοιας, ειδικές νομοθετικές πρόνοιες, τις οποίες και θα σας εκθέσουμε
αναλυτικότερα στη συνέχεια.
Στο πλαίσιο λήψης άμεσων μέτρων αντιμετώπισης του κορωνοϊού έχουν ληφθεί τα ακόλουθα
μέτρα:
1. Εκδόθηκε η αρ. 20036/22-3-2020 Κ.Υ.Α. (986 Β΄), το άρθρο 2 της οποίας προβλέπει τη
μετακίνηση των άστεγων που διαβιούν στο δρόμο σε κατάλληλους δημοτικούς χώρους
φιλοξενίας με μέριμνα του οικείου Δήμου και την παροχή υπηρεσιών σίτισης, περίθαλψης και
κοινωνικής φροντίδας.
2. Με την από 13-4-2020 Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου ( 84 Α΄), προβλέπεται η
δυνατότητα από κοινού λειτουργίας δομών αστέγων από ΟΤΑ α΄ βαθμού και τους Φορείς του
άρθρου 51 του Ν.4139/2013 (Φορείς απεξάρτησης), καθώς και η δυνατότητα προσωρινής
διαμονής αστέγων σε τουριστικά καταλύματα των οποίων η λειτουργία έχει ανασταλεί, κατόπιν
απόφασης του οικείου δημοτικού συμβουλίου.
3. Έχει αποσταλεί στο Υπουργείο Εσωτερικών και στους Δήμους η αρ. 266/22-3-2020 επιστολή
του Γενικού Γραμματεία Κοινωνικής Αλληλεγγύης & Καταπολέμησης της Φτώχειας με τίτλο
«Έκτακτα μέτρα για την προστασία αστέγων και τον περιορισμό διάδοσης του κορωνοϊού», για τη
διάθεση και οργάνωση νέων χώρων προσωρινής φιλοξενίας, τη διαχείριση των υφιστάμενων
δομών, καθώς και την παροχή υπηρεσιών παρέμβασης στον δρόμο (streetwork).
4. Με την αρ.3577/17-3-2020 επιστολή της Υφυπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων
έχουν αποσταλεί σχετικές οδηγίες στις δομές αντιμετώπισης της φτώχειας, με συνημμένες
οδηγίες από τον ΕΟΔΥ.
5. Έχει αποσταλεί το αρ.285/06-04-2020 έγγραφο του Γενικού Γραμματέα Κοινωνικής
Αλληλεγγύης & Καταπολέμησης της Φτώχειας προς τους Υφυπουργούς Προστασίας του
Πολίτη, ώστε κατά τη διενέργεια ελέγχων για την εφαρμογή των μέτρων περιορισμού της
κυκλοφορίας και για την αποφυγή επιβολής προστίμων σε αστέγους, να ειδοποιείται η Δημοτική
Αστυνομία ή η Κοινωνική Υπηρεσία του Δήμου, με σκοπό την ασφαλή μετακίνησή τους σε
χώρους φιλοξενίας.
Επιπλέον, σας γνωρίζουμε ότι με την ψήφιση του Ν.4756/2020 «Μέτρα ενίσχυσης των
εργαζομένων και ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, κοινωνικοασφαλιστικές ρυθμίσεις και
διατάξεις για την ενίσχυση των ανέργων» θεσμοθετήθηκαν, ειδικά για τους αστέγους, τα
παρακάτω:
1. Η διεύρυνση των κατηγοριών αστέγων που δικαιούνται το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα, με
τη συμπερίληψη και όσων φιλοξενούνται σε Ξενώνες Μεταβατικής Φιλοξενίας και ξενώνες
γυναικών θυμάτων βίας. Για τον μήνα Δεκέμβριο ειδικά αυτό σημαίνει καταβολή ποσού
διπλάσιο του ΕΕΕ στους δικαιούχους του.
2. Το πρόγραμμα «Στέγαση και Εργασία για τους αστέγους», ένα πρόγραμμα που απευθύνεται
σε περίπου 410 νοικοκυριά και 630 ωφελούμενους, μεταξύ αυτών και άστεγοι που διαβιούσαν
στον δρόμο. Προβλέπει την πλήρη κάλυψη δαπανών ενοικίου και οικοσκευής για 24 μήνες,
παράλληλα με την επιδότηση εργασίας για τους ωφελούμενους, ενώ μετά τη λήξη του
καθίστανται δικαιούχοι Ε.Ε.Ε και Επιδόματος Στέγης υπό τις προϋποθέσεις που ορίζονται.
Η ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΔΟΜΝΑ- ΜΑΡΙΑ ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ
Ακολουθεί η απάντηση του Υπουργείου Εσωτερικών:
ΑΠΑΝΤΗΣΗ Ε 1664_signed.pdf